“Κοινωνικά απόβλητα.Η ιστορία της πανκ σκηνής στην Αθήνα,1979-2015”Γιάννης Κολοβός εκδ. Απρόβλεπτες

Το «Κοινωνικά απόβλητα. Η ιστορία της πανκ σκηνής στην Αθήνα, 1979-2015”

είναι μια μελέτη, που αντλεί στοιχεία από την προφορικής ιστορίας και ορίζεται

από τους κανόνες της κοινωνικής ανθρωπολογίας. Δεν είναι το κλασικό

“μουσικό” βιβλίο αναμνήσεων αλλά τέμνει σε βάθος τον κοινωνικό μικρόκοσμο

του Ελληνικού πανκ, ως κοινότητα και οχι μόνο ως μουσικό είδος, με βάση

επιστημονικούς κανόνες μελέτης. Ο συγγραφέας του ήταν ενεργό μέλος και ο

ίδιος της σκηνής (την περίοδο 1986-1995 εξέδιδε το φανζίν “Β-23” και έπαιξε

ντραμς στο πανκ συγκρότημα «Κοινωνικά Απόβλητα»), με βάση την μετέπειτα

επιστημονική του κατάρτιση(δρ του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και

Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Σήμερα εργάζεται ως

καθηγητής μέσης εκπαίδευσης). Με το «Κοινωνικά απόβλητα» προχωρά στην

συγγραφή ενός βιβλίου, που διαφοροποιείται από μια απλή νοσταλγική

καταγραφή του χώρου. Προχωρά στην τοποθέτηση του Ελληνικού πανκ

κινήματος, στο δικό του γίγνεσθαι, σαν αυτόνομη οντότητα, που για άλλους

αποτέλεσε και αποτελεί καρκινικό κύτταρο στο σύνολο της Ελληνικής

κοινωνίας και για άλλους πηγή ζωής σε μια κοινωνία σε σήψη.

Η Ελληνική πανκ σκηνή, ξεπήδησε με καθυστέρηση, όπως και το συνολικότερο

ροκ κίνημα, κύρια λόγω της δικτατορίας, που είχε οδηγήσει την ροκ κουλτούρα

σε αναστολή λειτουργίας. Ο συνδυασμός της Ελληνολατρίας του κλαρίνου , του

μπουζουκιού και της μεταπολιτευτικής επανάστασης των σταδίων,

δημιούργησε μια περιθωριοποίηση, για τον λάτρη της «ξένης»μουσικής.

H disco, οι «καρεκλάδες» και τα «γκιράπια», ήταν οι πρώτες ενδείξεις, οτι κάτι

άλλαζε σε μαζικό επίπεδο. Στον μικρόκοσμο, όσων η «συμβατικότητα» δεν

απαντούσε στις ανάγκες τους, είχε ήδη αρχίσει η ζύμωση για νέες μουσικές

προκλήσεις. Το πανκ η νεανική μουσική κουλτούρα που εμφανίστηκε στη Νέα

Υόρκη το 1975 με τους Ραμονες και στο Λονδινο με τους DAMNED,SEX PISTOLS,

THE CLASH το 1976 μεταφέρθηκε στην Αθήνα το 1979. Οι πρώτοι Αθηναίοι

πανκς, με την ακραία εμφάνιση και την επιθετική συμπεριφορά τους

προσπάθησαν να διακωμωδήσουν τα μικροαστικά ήθη, να αμφισβητήσουν τη

μεταπολιτευτική πολιτική συναίνεση, να διαταράξουν τη δημόσια ευταξία, να

ανατρέψουν τις αισθητικές αξίες.

"Περνάγανε αμάξια απ' την πλατεία στα Εξάρχεια και χωνόμασταν μέσα στ'

αυτοκίνητο με το κεφάλι και τους τρομάζαμε! Μας βλέπαν έτσι, με τις μοϊκάνες,

σου λένε "Παναγία μου, τι 'ναι τούτοι!""....

Η συνέχεια ήταν η λογική και αναμενόμενη, όπως και στις καταλήψεις του

Λονδίνου που γέννησαν μουσικές κολλεκτίβες σαν τους CRASS αλλά και τα

διάφορα κινήματα τύπου Oi, με την πολιτική και την Θατσερική Αγγλία , να

συσπειρώνει τον νεαρόκοσμο, είτε σαν μόδα, στα πρώτα χρόνια, είτε σαν

εσκεμμένη αντίδραση από το 78-81, το πανκ ήταν η μουσική της αντίδρασης.

Πριν οι καιροί αλλάξουν και στην νεανική επαναστατικότητα το αντικαταστήσει

το Heavy metal με το NWOBHM, αλλα και οι πιο Hardcore εκφάνσεις του που

άνθισαν ειδικά στην Αμερικανική ήπειρο, μαζί με το new wave και goth για τους

πιο “ευαίσθητους” .

Με τον ίδιο τρόπο στην Ελλάδα, οι νεαροί αυτοί δημιούργησαν συγκροτήματα,

ομάδες συναυλιών, δίκτυα διανομής fanzine, δίσκων και κασετών, καταλήψεις

(Villa Amalias) και πλέον πήραν την τύχη του κινήματος στα χέρια τους, με

προσπάθειές άλλοτε οργανωμένες άλλοτε αυθόρμητες, σε γενικότερο επίπεδο ή

τοπικές, με την μουσική να αποτελεί τον συνδετικό κρίκο και την εμφάνιση σε

δευτερεύοντα ρόλο, με διάφορες κοινωνικοπολιτικές δράσεις στην Ελλάδα που

με την έλευση του ΠΑΣΟΚ, άλλαζε στην χώρα του Μεγαλο δημοσίου.

Μέσα, λοιπόν, από τις αφηγήσεις ζωής πρώην και εν ενεργεία μελών της σκηνής,

παρουσιάζεται ο ρόλος που παίζουν ως σήμερα,στο σύγχρονο περιβάλλον αυτές

οι ενέργειες, οι ομάδες και τα συλλογικά δρώμενα και πως προσπάθησαν να

καθιερωθούν πετυχημένα ή όχι σε μια κοινωνία, που η δεκτικότητα της ήταν

πάντα περιορισμένη.

Το “Κοινωνικά απόβλητα. Η ιστορία της πανκ σκηνής στην Αθήνα, 1979-2015” ο,τι

και αν πιστεύετε, αποτελεί μια περιδιάβαση σε μια εποχή, αγνών προθέσεων,

κοινωνικοπολιτικών ζυμώσεων που φτάνει ως τις μέρες μας, με άξονα μια

μουσική που βασίστηκε στο «Κάνε το μόνος σου» σύνθημα (Do it Yourself-

D.Y.S), την αυτοοργάνωση και την έλλειψη διαχωρισμών. Η πορεία της και η

δικαίωση της θα κριθεί, αν χρειάζεται από τον χρόνο. Για όσους θέλουν κάτι

παραπάνω από ένα παραμύθι, για μοικάνες και ντοκ μάρτενς, καταλήψεις τύπου

Αλέξη και επαναστατικότητα, αφελή ή όχι, αυτό το βιβλίο, θα τους αποκαλύψει

πτυχές μιας εποχής, μέσα από ένα επιστημονικό πρίσμα, εύκολα προσβάσιμο

στον μέσο αναγνώστη και μουσικόφιλο.