Μάριο Βάργκας Λιόσα – Οι αρχηγοί / Τα αντράκια (Καστανιωτης)

Πρωτόλεια διηγήματα του Λιόσα, σε ένα περιβάλλον, γεμάτο εφηβικές αναπολήσεις, υποβόσκουσα βία, ρομαντισμό και αέρα Λατινικής Αμερικής.

Η παρουσίαση του συγκεκριμένου βιβλίου του πολυγραφότατου Περουβιανού συγγραφέα, έχει ειδικούς λόγους. Είναι ίσως το πιο «ροκ» βιβλίο του. Τα διηγήματα αλλά και η μοναδική νουβέλα αναδύουν ένα άρωμα από τους ατίθασους του Κόπολα ή το λιμάνι της αγωνίας με τον Μπράντο. Σε μια πιο λατινοαμερικάνικη έκδοση, η εφηβεία, η άρνηση της ενηλικίωσης, ο ανταγωνισμός και οι κώδικες τιμής, που καταλήγουν σε νυχτερινές παράνομες μονομαχίες, κώδικες τιμής άλλων εποχών, από τους καυγάδες και τις κόντρες στο σχολείο απέναντι στον αυταρχικό Διευθυντή στο «Οι αρχηγοί», στην αυτοκαταστροφική πορεία στη διασκέδαση και την προσωπική απομόνωση του «Τα αντράκια», η δυτική ροκ κουλτούρα, συναντά το λατινοαμερικάνικο αέρα της ελευθερίας σε ένα χαρμάνι μεθυστικό.

Χωρίς η μουσική να υπονοείται, πέραν του «Τα αντράκια», η νεανική κουλτούρα της σύγκρουσης, του ανταγωνισμού, της ανάγκης να αποδείξει στο θηλυκό αλλά και στον εαυτό του και την ομήγυρη ότι είναι ο Άλφα αρσενικός, περιγράφεται από τον Λιόσα με ρεαλισμό, λυρισμό και πικρόχολο χιούμορ. Διηγήματα σαν τα «Μια Κυριακή», σε ταλανίζουν σε γνώριμες καταστάσεις, εκεί που δεν μπορείς να υποχωρήσεις, γιατί δεν αντέχεις τη θέα του ίδιου σου του εαυτού ανακόλουθου σε όσα λες, όλα υποκινούμενα από έναν έρωτα, την ανάγκη για επιβεβαίωση.

Στον «μικρό αδερφό», το λάθος και ο φόρος του αίματος, ξεδιαλύνονται μέσα από την ειρωνεία της στιγμής που αντί για λύτρωση, φέρνει την επώδυνη κάθαρση στους άνδρες της οικογένειας που ανέλαβαν να γίνουν οι φρουροί της οικογενειακής τιμής και της παρθενιάς της αδερφής τους. Ο Λιόσα δομεί σε μοντέλο Κόρμακ Μακάρθι την ιστορία του και αποδομεί την έννοια του δικαίου, μέσα από μια απλή παραδοχή ενός λάθους, που θα φαινόταν ασήμαντο, αν πρυτάνευε η λογική και όχι το αταβιστικό πνεύμα της εκδίκησης, των αδελφών. Αυτό, που τελικά τους οδηγεί στην καταδίκη, με το αίμα του αθώου επάνω τους. Λυρικός και τραγικός συνάμα, συγκλονίζει, με την ανατροπή του τέλους.

Σε αντίστοιχο κλίμα με την επιρροή των γουέστερν και δη των σπαγγέτι, κινείται το «Ένας επισκέπτης», με την αιώνια σύγκρουση αρχών, παρανόμων, τη σκληρότητα των «εκπροσώπων» του νόμου, που σε τόσα επαναστατικά κινήματα οδήγησε την Νότιο Αμερική. Αλλά πάνω από όλα με την ειρωνεία, για τη χρησιμότητα του «καρφιού» που η ελπίδα του για μια καλύτερη ζωή με τα χρήματα της προδοσίας, δεν θα γίνει ποτέ πραγματικότητα, γιατί κανείς δεν αγαπά τον προδότη, ούτε καν αυτοί που τον χρησιμοποιούν.

Το πιο περιγραφικό και δυνατό από τα κείμενα η νουβέλα «Τα αντράκια» μας μεταφέρει στην λατινοαμερικάνικη νιότη, των ανοιχτών αυτοκίνητων. Ένα ατύχημα θα σημαδέψει τον κεντρικό ήρωα Κουεγιάρ και τις διαφοροποιήσεις που επιφέρει στον χρόνο η ενηλικίωση, για όσους μπορούν να αφήσουν τα σημάδια της εφηβείας πίσω τους.

Αν η επαφή σας με τον Λιόσα έχει γίνει με τα πιο ολοκληρωμένα έργα του, εδώ θα βρείτε ένα συγγραφέα, που ξέρει να μιλά στα συναισθήματα και να παίζει με την εικόνα, συγκεράζοντας τις λατινοαμερικάνικες καταβολές του, με πανανθρώπινες και προαιώνιες αλήθειες, όπως η ανάγκη του αρσενικού για επιβεβαίωση και η αξία των δεσμών της φιλίας, της αφοσίωσης και της τιμιότητας. Βαθιά συναισθηματικό βιβλίο, με ένταση, πάθος και δυνατό ρεαλιστικό γράψιμο. Ιδανικό για τα επερχόμενα καλοκαιρινά βράδια.